Filmy w projekcie:
1939 -
WŁÓCZĘGI
(Zenon Trombka, prywatny detektyw)
PEŁNA FILMOGRAFIA:
Aktor:
1908 - ANTOŚ PO RAZ PIERWSZY W WARSZAWIE (Antoś)
1911 - ANTEK KLAWISZ, BOHATER POWIŚLA
1911 - DZIEŃ KWIATKA (Antoś)
1911 - KOSZ PRIMADONNY
1911 - SKANDAL MAŁŻEŃSKI NA ULICY CHOPINA
1913 - ANTEK KOMBINATOR
1915 - БЛАГОДАРЮ... НЕ ОЖИДАЛ (frant)
1915 - ДРАКОНОВСКИЙ КОНТРАКТ
1915 - ФЕРТНЕР И ПСИХОПАТКА (Fertner, artysta)
1915 - ЛОВЕЛАС (Antosza)
1915 - МАЛЕНЬКИЙ РЕСТОРАНЧИК
1915 - МЕДОВЫЙ МЕСЯЦ (Fertner, pomocnik przysięgłego)
1915 - НАКАЗАННЫЙ АНТОША (Antosza)
1915 - ОСТАЛСЯ С НОСОМ, НО БЕЗ ЗУБА (Antosza)
1915 - ОШИБКА АНТОШИ (Antosza)
1915 - ПОБОРНИЦЫ РАВНОПРАВИЯ (redaktor)
1915 - СТУДЕНТ И НЕЗНАКОМКА (Fertner)
1915 - СУФРАЖИСТКИ
1915 - ЖЕНЩИНЫ, БУДЬТЕ ИЗЯЩНЫ (Antosza)
1916 - АНТОША БЕЗ ШЛЯПЫ (Antosza)
1916 - АНТОША БОРЕТСЯ С РОСКОШЬЮ (Antosza)
1916 - АНТОША В "ЩЕКОТЛИВОМ" ПОЛОЖЕНИИ (Antosza)
1916 - АНТОША-ВОР (Antosza)
1916 - АНТОША И "ЧЕРНАЯ РУКА" (Antosza)
1916 - АНТОША - КУМ ПОЖАРНЫЙ (Antosza)
1916 - АНТОША НЕ УМЕЕТ ОБРАЩАТСЯ ПОРЯДОЧНЫМИ ЖЕНЩИНАМИ (Antosza)
1916 - АНТОША - СВАТ (Antosza)
1916 - АНТОША - СЦАСТЛИВЫЙ НАСЛЕДНИК (Antosza)
1916 - АНТОША - УБИЙЧА (Antosza)
1916 - АНТОША - УКРОТИТЕЛЬ ТЕЩИ (Antosza)
1916 - АНТОША ХОЦЕТ ПОХУДЕТЬ (Antosza)
1916 - АНТОША - ЧЕТЫРНАДЦАТЫЙ (Antosza)
1916 - АНТОША КОРСЕТ ПОГУБИЛ (Antosza Fertner, artysta)
1916 - ЛЮБОВНЫЙ ЭЛИКСИР АНТОШИ (Antosza)
1916 - ОХОТА НА АНТОШУ С СОБАКАМИ (Antosza)
1917 - АНТОША В БАЛЕТЕ (Antosza)
1917 - АНТОША - ДВОЕЖЕНЕЦ (Antosza)
1917 - АНТОША ЛЫСЕЕТ (Antosza)
1917 - АНТОША МЕЖДУ ДВУХ ОГНЕЙ (Antosza)
1917 - АНТОША - СПЕКУЛАНТ (Antosza)
1917 - АНТОША - ШЕРЛОК ГОЛМС (Antosza)
1917 - ОЖЕРАЛЬЕ (Antosza)
1917 - СОБАЧЬЕ НАСЛЕДСТВО (Antosza)
1920 - A JA SOBIE MUSZĘ ROZRADOWAĆ DUSZĘ... W SOBOTĘ film krótkometrażowy
1923 - NIEWOLNICA MIŁOŚCI
1925 - RYWALE (Tosio)
1925 - IWONKA
1932 - ROMEO I JULCIA (Onufry Koziegłowicz)
1935 - ANTEK POLICMAJSTER (gubernator)
1935 - JAŚNIE PAN SZOFER (prezes Pudłowicz, przemysłowiec)
1936 - ADA, TO NIE WYPADA! (Antoni Dziewanowski,obywatel ziemski, ojciec Ady)
1936 - BĘDZIE LEPIEJ (Onufry Ruczyński, stryj Wandy)
1936 - BOLEK I LOLEK (mister Brown)
1936 - DWA DNI W RAJU (szef firmy Boczek)
1936 - FREDEK USZCZĘŚLIWIA ŚWIAT (kupiec)
1936 - MAŁY MARYNARZ (Kostrzewa)
1936 - PAPA SIĘ ŻENI (baron Julian von Wandel, adorator Miry)
1937 - PAN REDAKTOR SZALEJE (Mac Doodley, szkocki bankier)
1937 - UŁAN KSIĘCIA JÓZEFA (generał de Vieuxtemps)
1937 - KSIĄŻĄTKO (Piwko, dyrektor dancingu)
1938 - GEHENNA (konsyliarz)
1938 - ROBERT I BERTRAND (Ippel, ojciec Ireny)
1938 - ZAPOMNIANA MELODIA (Bogusław Rolicz, ojciec Helenki)
1939 - WŁÓCZĘGI (Zenon Trombka, prywatny detektyw)
Inne funkcje:
1908 - ANTOŚ PO RAZ PIERWSZY W WARSZAWIE (scenariusz)
Antoni Fertner urodził się 23 maja 1874 w Częstochowie. Po ukończeniu gimnazjum w Piotrkowie rozpoczął studia w warszawskiej Wyższej Szkole Handlowej Ludwika Kronenberga. Niedługo rzucił studia i rozpoczął naukę w Klasie Deklamacji i Dykcji przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Zadebiutował w Puławach, prawdopodobnie w sezonie 1893/94. Po ukończeniu studiów (1895) występował w teatrzyku ogródkowym Wodewil, po czym przeniósł się do Łodzi, gdzie grał do 1899 r. W 1899 został zaangażowany przez legendarną gwiazdę wodewilu Adolfinę Zimajer na tournée po Rosji. Po powrocie do Warszawy wiosną 1900 roku grał przez jeden sezon w Teatrze Ludowym, a w 1902 został zaangażowany do zespołu farsy i operetki Warszawskich Teatrów Rządowych. Grał głównie w teatrze Nowości. Latem 1915 ewakuował się do Kijowa, gdzie występował w Teatrze Polskim. Od 1916 roku grywał w teatrach petersburskich, moskiewskich i homleńskich, jednak większość czasu spędzał na grze w filmach. Po odzyskaniu niepodległości powrócił do Warszawy i grał w teatrach Letnim (1918/19), Bagateli (1920), Polskim i Małym (1920-1923). W roku 1923 został dyrektorem Teatru Letniego. Przez dwa kolejne sezony był tam także reżyserem i aktorem. W 1925 zrzekł się stanowiska dyrektorskiego, ale jeszcze przez jeden sezon pozostał w teatrze Letnim jako aktor. W sezonie 1926/27 wraz z Mieczysławą Ćwiklińską prowadzili przy Nowym Świecie Teatr Ćwiklińskiej i Fertnera (kierowany faktycznie przez Jerzego Boczkowskiego i Seweryna Majde). Po bankructwie teatru, Fertner grał w teatrze Letnim (1927/28), Reducie (1928/29) i ponownie Letnim (1929-1933). Od 1933 roku grywał w wielu warszawskich teatrach, ale w żadnym nie był zatrudniony na stały etat. Jeździł też z licznymi występami gościnnymi do Wilna, Grodna, Lwowa, Krakowa i wielu innych miast.
Zagrał główną rolę w reżyserowanym przez siebie filmie Antoś po raz pierwszy w Warszawie, uważanego za pierwszy polski film fabularny, co czyni z Fertnera pierwszego polskiego aktora filmowego. Jego karierę filmową można podzielić na dwa okresy. Pierwszy to okres występów w pierwszych filmach niemych w Polsce (1908-1914) i w Rosji (1915-1917), w których zasłynął jak odtwórca roli Antosia. Drugi - to występy w filmach dźwiękowych w latach 1932-1939. Przygodę z kinem rozpoczął w Warszawie w 1908 roku, kiedy zagrał we wspomnianym filmie Antoś po raz pierwszy w Warszawie. Była to historia naiwnego prowincjusza, który po przyjeździe do wielkiego miasta łatwo daje się wykorzystać dwóm paniom z miejscowego półświatka. W tym filmie wykreował postać zabawnego fajtłapy Antosia, którą później wielokrotnie odgrywał zarówno w filmach polskich, jak i rosyjskich. W Polsce zagrał jeszcze w pięciu krótkich komediach. W 1911 roku razem w Julianem Krzewińskim i Wincentym Rapackim (synem) założyli spółkę filmową, która wyprodukowała kilka filmów. Przez pewien czas był też właścicielem kinoteatru Oaza. Prawdziwy rozkwit jego kariery filmowej nastąpił dopiero podczas I wojny światowej w Rosji. Został zaangażowany przez wytwórnię Aleksandra Chanżonkowa, z którą już wcześniej współpracował (grał w komedii opartej na sztuce Tristana Bernarda Kawiarenka). W 1915 roku zagrał w kilkunastu filmach, często w roli Antosia (Antoszy). Przez kolejne dwa lata pracował dla wytwórni Edwarda Puchalskiego Lucyfer. Kontrakt podpisał na dwanaście krótkich komedyjek, powstało ich ponad dwadzieścia, a w każdej z nich Fertner wcielał się w pokochaną przez publiczność postać Antoszy. Modne było wówczas tworzenie serii filmów, ukazujących kolejne przygody i historie jednego bohatera, będących niejako odpowiednikiem dzisiejszych seriali telewizyjnych. Właśnie w takich filmach grał Antoni Fertner. Były to komedie o wymownych tytułach: Antosza w balecie, Antosza łysieje, Eliksir miłosny Antoszy, Antosza-Sherlock Holmes... Ogółem w Rosji zagrał w blisko czterdziestu filmach.
Po powrocie do Polski nastąpiła kilkunastoletnia przerwa. W tym okresie Fertner zagrał małe rólki w trzech filmach: Niewolnica miłości (1923) i Rywale (1925), Romeo i Julcia (1932) oraz w krótkometrażowym A ja sobie muszę rozradować duszę... w sobotę (1920). Na ekran powrócił w 1935 roku w roli gubernatora w filmie Michała Waszyńskiego Antek policmajster. Posypały się kolejne role filmowe, odtąd grał w kilku filmach rocznie. Zmienił się jego wizerunek artystyczny i rodzaj odgrywanych postaci. Stworzył typ eleganckiego, lecz komicznego, impulsywnego, lecz o złotym sercu starszego pana o pretensjonalnych manierach. Grywał teraz baronów, wyższych urzędników, ziemian, niejednokrotnie lowelasów lub ojców dorastających córek. Podobny, lecz bardziej nerwowy typ postaci odtwarzał po latach Louis de Funes. Z założenia nie stosował charakteryzacji. Polegał na swojej własnej osobowości komicznej i wybitnie sprzyjających warunkach zewnętrznych.
Rozdziałem przemilczanym we wszystkich biografiach Antoniego Fertnera jest jego działalność fonograficzna. Pomija się fakt, że był jednym z pierwszych artystów, który na ziemiach polskich już od początku XX wieku dokonywał licznych nagrań polskiego słowa mówionego. Wprawdzie były to zabawne kuplety, monologi i scenki humorystyczne, ale były jednymi z pierwszych nagrań polskiego repertuaru rozrywkowego pod zaborami i miały duże znaczenie jeśli chodzi o popularyzację i krzewienie kultury polskiej. Najstarsze jego nagrania, jeszcze na fonograficznych wałkach Edisona, pochodzą z pierwszych lat XX wieku. Nagrywał płyty dla polskiej wytwórni Syrena-Record oraz dla koncernów zagranicznych: Pathe, Columbia, Zonophone, Odeon, Beka, Gramophone-Concert-Record, Kalliope, Favorite-Record i wielu innych. Płyty z jego nagraniami wydawane były na terenie Imperium Rosyjskiego, a także w Niemczech i w USA, kilku nagrań dokonał w Paryżu. W wielu nagraniach towarzyszyli mu artyści tej miary co Adolfina Zimajer, Wincenty Rapacki czy Julian Krzewiński, liczne scenki uwiecznił z żoną, Heleną Pawłowską. W 1909 roku nagrał dwa dialogi okolicznościowe z okazji otwarcia w Częstochowie Wystawy Przemysłu i Rolnictwa. Wystawa ta była wielkim wydarzeniem, także politycznym, o europejskim zasięgu: demonstrowała potęgę i osiągnięcia polskiego przemysłu, efekty pozytywistycznej pracy narodu, a liczne imprezy towarzyszące promowały kulturę polską. Dialogi nagrane z okazji tego wydarzenia przez Antoniego Fertnera i Helenę Pawłowską dla pierwszej rdzennie polskiej wytwórni płytowej, miały niemałe, choć pośrednie, znaczenie w dziedzinie popularyzacji polskości w Europie.
Po pierwszej wojnie światowej nagrań dokonywał raczej sporadycznie. Uczestniczył jeszcze w kilku sesjach nagraniowych dla Syreny-Record i Odeonu. Wtedy także towarzyszyli mu najwięksi komicy: Stefania Betcherowa, Wincenty Rapacki, Czesław Skonieczny, Tymoteusz Ortym oraz Helena Pawłowska. Ostatnie jego nagrania płytowe pochodzą z 1934 roku.
Podczas okupacji niemieckiej Antoni Fertner grał i reżyserował teatrach jawnych w Warszawie: Wesołym Ulu, Niebieskim Motylu i Wodewilu. Po Powstaniu Warszawskim przeprowadził się do Krakowa. W 1945 roku grał w zespole objazdowym, potem w Teatrze Kameralnym Tur i Teatrach Dramatycznych (głównie w Teatrze Starym). Jeździł na nieliczne występy gościnne, m. in. do Poznania. W 1955 został odznaczony Nagrodą Państwową II stopnia "za działalność aktorską w minionym 10-leciu". Pod koniec życia napisał wspomnienia Podróże komiczne. Zmarł 16 kwietnia 1959 w Krakowie.