Piłsudski, Paderewski, Mościcki, Rydz-Śmigły, Haller, Daszyński i… Osterwa – najważniejszych bohaterów II RP będzie można zobaczyć 13 i 14 listopada w filmie Ryszarda Ordyńskiego z 1935 roku. „Sztandar wolności”, przedstawiający dzieje walk o niepodległość, zaprezentuje Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny (FINA). Repremiera filmu po rekonstrukcji cyfrowej odbędzie się w kinie Iluzjon, a dzień później online – na www.ninateka.pl.

„Epopeja czynu polskiego” w kinie i online

13 listopada o godz. 20.00 w warszawskim kinie Iluzjon, a dzień później podczas specjalnej transmisji online w serwisie Ninateka (www.ninateka.pl), odbędzie się repremiera „Sztandaru wolności”, fabularyzowanego filmu dokumentalnego zrealizowanego przez Ryszarda Ordyńskiego w 1935 roku. Ta wielka „epopeja czynu polskiego” przedstawia dzieje walk o niepodległość od roku 1905. Przypomina żołnierzy Legionów Polskich, ich bohaterskie zmagania na frontach wojennych i gehennę w obozach jenieckich. Film prezentuje nie tylko drogę do odzyskania niepodległości, lecz także przejęcie władzy przez Józefa Piłsudskiego, najważniejsze wydarzenia wojny polsko-bolszewickiej, a następnie odradzanie się państwa polskiego. Przewijają się w nim najważniejsze postaci tego okresu, m.in. Ignacy Mościcki, Ignacy Paderewski, Ignacy Daszyński, Józef Haller, Jędrzej Moraczewski, Edward Rydz-Śmigły.Głównym bohaterem jest jednak Józef Piłsudski, a film zrealizowany na kilka miesięcy przed śmiercią Marszałka jest podsumowaniem jego dokonań i wyrazem najwyższego uznania dla jego osiągnięć.

„Sztandar wolności” to kompilacja materiałów z różnych lat zebranych i przygotowanych przez Falangę, największy w latach 30. XX wieku techniczny ośrodek produkcji filmowej w Polsce. Wykorzystano również liczne materiały ikonograficzne – zdjęcia, ulotki, gazety. Prace nad filmem poprzedziły szeroko zakrojone poszukiwania archiwalnych materiałów. Ryszard Ordyński, który zmierzył się z ich brakiem, udał się w delegację do Berlina, gdzie starał się pozyskać brakujące ujęcia. Stało się to bezpośrednim przyczynkiem do szerokiej dyskusji w prasie dotyczącej konieczności stworzenia scentralizowanego państwowego archiwum filmowego. Finał tych starań miał miejsce dopiero w 1955 roku, kiedy to zostało powołane Centralne Archiwum Filmowe, którego następcą jest obecnie Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny.

W efekcie poszukiwań powstała pierwsza dźwiękowa kompilacja archiwalnych ujęć dokumentalnych. Praca nad filmem stanowiła olbrzymie wyzwanie dla twórców, którzy musieli zmierzyć się z montażem materiałów o różnej jakości.

Premiera filmu odbyła się w przededniu imienin Józefa Piłsudskiego, 18 marca 1935 roku, w warszawskim kinie Filharmonia przy ulicy Jasnej 5. Wydarzenie swoją obecnością zaszczycili prezydent Ignacy Mościcki z małżonką Marią, a także członkowie rządu i ówczesny premier Leon Kozłowski. Dochód ze sprzedaży biletów przeznaczono na wsparcie towarzystwa „Opieka”, założonego z inicjatywy Aleksandry Piłsudskiej. W tym samym czasie na zamkniętym pokazie w Belwederze film w samotności oglądał, bardzo już chory, Józef Piłsudski.

„Sztandar wolności” frekwencyjny sukces w Polsce zawdzięczał wsparciu Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, które rozporządzaniem z dnia 25 marca 1935 roku zalecało dyrektorom szkół zapoznać uczniów z tym filmem. Jednocześnie tytuł wszedł na ekrany kin w dziewięciu największych miastach Polski. Był też najszerzej dystrybuowanym polskim filmem za granicą. Jego kopie wysłano m.in. do krajów Ameryki Południowej, USA i Niemiec.

Pokaz „Sztandaru wolności” w kinie Iluzjon to także wyjątkowa okazja, by na ekranie zobaczyć Juliusza Osterwę. To jedyny film dźwiękowy, w którym pojawił się ten jeden z najwybitniejszych aktorów tamtych czasów.  

Więcej informacji i ciekawostek o filmie >>

 „Sztandar wolności”, reż. Ryszard Ordyński

 

Gdzie i kiedy?

Repremiera filmu odbędzie się w kinie Iluzjon 13 listopada o godz. 20.00. Bezpłatne zaproszenia do odbioru w kasie kina od 28 października. Dzień później o tej samej porze film podczas specjalnej transmisji zobaczą użytkownicy serwisu Ninateka (www.ninateka.pl).

Więcej na stronie kina: www.iluzjon.fn.org.pl

 

Film poddano restauracji cyfrowej w ramach projektu: Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach XI Priorytetu „Kultura i dziedzictwo kulturowe”  Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Wydarzenie organizowane w ramach obchodów 100-lecia utworzenia sieci archiwów państwowych w Polsce, dzięki wsparciu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.

Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości.

        

 

 

„Niezła historia” – niepodległościowy cykl filmowy

„Sztandar wolności” będzie jednym z trzech prezentowanych w listopadzie w kinie Iluzjon filmów o tematyce niepodległościowej. W programie cyklu pt. „Niezła historia” znajdą się także „Szaleńcy” – niemy film fabularny w reżyserii Leonarda Buczkowskiego oraz film dokumentalny „Polonia Restituta 1918–1920”. Wszystkie trzy tytuły zostały odrestaurowane cyfrowo przez FINA w ramach projektu „Nitrofilm”.  

,,Szaleńcy” (1928), reż. Leonard Buczkowski, niemy film fabularny, współczesna muzyka: Stephen Horne, 135’’, DCP

„Wielki krok naprzód w polskiej kinematografii” – pisano w przedwojennych recenzjach. To opowieść o trójce przyjaciół przemierzających bojowy szlak Legionów Polskich (1914–1920). Film wpisuje się w nurt kina patriotycznego. To pierwsza filmowa superprodukcja – zrealizowana przy udziale wielu formacji wojskowych, z nowatorskimi scenami bitew, bronią z epoki i najnowszymi zdobyczami techniki wojskowej. To także jedna z ostatnich produkcji niemych.

,,Polonia Restituta 1918-1920” (1928), niemy film dokumentalny, współczesna muzyka: Semi-Invented Trio, 72’’DCP

Filmowa kronika wydarzeń, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości oraz ukształtowania jej granic po latach zaborów. Film został zrealizowany w związku z obchodami jubileuszu 10-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, a uroczysta prapremiera w Operze Warszawskiej zgromadziła najwyższych dostojników państwa polskiego. Dzieło miało duże znaczenie propagandowe – ukazywało wysiłek narodu polskiego walczącego o odrodzenie swojego państwa, gdy pamięć o uwiecznionych wydarzeniach była ciągle żywa w społeczeństwie. W tym niemym filmie dokumentalnym wykorzystano oryginalne materiały z lat 1917–1920 oraz rekonstrukcje z lat późniejszych. Film przedstawiał sylwetki wybitnych postaci tamtego okresu. To pierwszy film wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”.

 

Szczegółowy program pokazów w ramach cyklu:

11.11, g. 18.00, POLONIA RESTITUTA 1918-1920

12.11, g. 17.30, SZALEŃCY

13.11, g. 20.00, SZTANDAR WOLNOŚCI, repremiera

16.11, g. 18.00, SZTANDAR WOLNOŚCI

17.11, g. 20.00, SZALEŃCY

18.11, g. 18.00, POLONIA RESTITUTA 1918-1920

Od 19 listopada „Polonię Restitutę” i „Szaleńców” będzie można oglądać także online w serwisie Ninateka (www.ninateka.pl).  

---

Kino Iluzjon – kino znajdujące się pod opieką Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego (FINA), położone w sercu Starego Mokotowa w zabytkowym budynku dawnego kina Stolica, którego znakiem rozpoznawczym jest fioletowy neon. Iluzjon proponuje niepowtarzalny i ambitny repertuar – połączenie klasyki, m.in. z archiwalnych zasobów FINA, i nowości oraz wybór nietuzinkowych wydarzeń filmowych: pokazów specjalnych, spotkań z twórcami, wystaw multimedialnych, seansów z muzyką na żywo, festiwali i przeglądów. Iluzjon należy do Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych. Wytrawnych widzów nie odstraszy brakiem popcornu, zachęci zaś bezkonkurencyjnym programem, atrakcyjnymi cenami biletów, przyjaznym otoczeniem, bliskością stacji metra oraz pyszną kawą serwowaną przez Iluzjon Café Bar. Iluzjon cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem publiczności i mediów, m.in. okrzyknięty został przez „Gazetę Wyborczą” miejscem magicznym, wyróżniony przez Radę Miasta Stołecznego Warszawy odznaką „Zasłużony dla Warszawy”, nagrodzony Wdechą (kulturalną nagrodą „Gazety Co Jest Grane 24”) w kategorii Miejsce Roku 2008 oraz polecany jest w alternatywnym przewodniku „Zrób to w Warszawie”.  Więcej na: www.iluzjon.fn.org.pl