Strona główna / Digitalizacja / Digitalizacja

Digitalizacja polega na przetworzeniu analogowego obrazu, klatka po klatce, na informację cyfrową w procesie skanowania. Każda klatka zapisana jest w postaci odrębnego pliku, tworząc sekwencję plików obrazowych.

Celem digitalizacji podjętej w ramach projektu jest zabezpieczanie materiału filmowego na podłożu nitro: przeniesienie obrazu na nośnik cyfrowy w celu ochrony i udostępniania. Digitalizacja polega na przetworzeniu analogowego obrazu, klatka po klatce, na informację cyfrową w procesie skanowania. Każda klatka zapisana jest w postaci odrębnego pliku, tworząc sekwencję plików obrazowych.

Taśma nitro jest substancją z natury niestabilną i raz rozpoczętego procesu rozkładu nie da się zatrzymać, dlatego jedynym rozwiązaniem jest skopiowanie obrazu. Tradycyjnie stosowane kopiowanie optyczne na nową taśmę jest bardzo utrudnione ze względu na duży skurcz i ubytki w perforacji. Taki zabieg może okazać się nieefektywny dla wyeksploatowanej, rozkładającej się taśmy nitro - przekopiowane zostaną wszelkie uszkodzenia, poza tym kopiowanie optyczne nie daje szans na rekonstrukcję cyfrową i przetworzenie filmu do innych formatów. Najlepszym rozwiązaniem jest więc cyfryzacja. Dzięki temu przeniesiona informacja o obrazie spoczywa w macierzy cyfrowej i zostaje jakby „zamrożona", a proces niszczenia obrazu można uznać za powstrzymany. Taka cyfrowa kopia może być materiałem do rekonstrukcji już w domenie cyfrowej. W odróżnieniu od procesów fizyko-chemicznych, warunkujących powstawanie obrazów na taśmie światłoczułej, technologie informatyczne dają nam możliwość pełnej kontroli nad cyfrowym kopią z dokładnością do milionowej części obrazu na pojedynczej klatce filmu.

Bezsprzeczną zaletą jest również umożliwienie dostępu do obiektu bez naruszania oryginału. Powstała wersja cyfrowa może być źródłem kopii w różnych formatach - w postaci pliku, taśmy wideo, może być również przeniesiony na taśmę filmową o podłożu poliestrowym.

  
fot. Krzysztof Szymański

Tworzenie cyfrowej kopii zabezpieczającej nastręcza dwa podstawowe problemy: pierwszy to sama kondycja taśmy „nitro" (ubytki perforacji, skurcz, itd.), drugi to ustalenie parametrów digitalizacji. W odróżnieniu od obrazu cyfrowego zawierającego jasno określoną policzalną liczbę punktów, rozdzielczość obrazu fotochemicznego na taśmie 35 mm jest pojęciem trudnym do zdefiniowania w cyfrach. Obraz na taśmie filmowej stworzony jest przez nieregularnie usiane drobiny srebra, dające charakterystyczne wrażenie estetyczne ziarna filmowego i gęstości optycznej. Ponieważ ilość i ułożenie tych ziarenek jest różne dla poszczególnych klatek nie ma prostego przełożenia: ziarno - piksel.

Pomimo dylematów nie ulega wątpliwości, że dla celów zabezpieczania archiwalnego, film powinien być skanowany w bardzo wysokiej rozdzielczości i głębi bitowej, rejestrując możliwie największą ilość informacji o gradacji tonalnej. Poprzez zapisanie maksymalnej ilość informacji o obrazie chronimy autentyzm materiału filmowego w jego cyfrowej postaci. Ta konieczność dotyczy w szczególności taśm nitro, które ze względu na postępującą degradację prawdopodobnie już nigdy nie będą mogły być digitalizowane ani kopiowane.

Wybraną rozdzielczością skanowania dla filmów zawartych w projekcie jest standard 4K, jako format kodowania obrazu oznaczono DPX - bezstratny format pozwalający na zachowanie dużej ilości informacji o gęstości optycznej, dobrze zachowujący charakterystykę źródłowego podłoża filmowego.

 


Strona Internetowa współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Główny serwis POIiŚ