STULECIE BITWY WARSZAWSKIEJ W FINA
Dodano: 11.08.2020

Z okazji rocznicy Bitwy Warszawskiej FINA zaprasza m.in. na pokazy filmów fabularnych oraz dokumentów dotyczących drogi Polaków do odzyskania Niepodległości i Cudu nad Wisłą, a także  spotkania z ekspertami  i wyjątkowym projektem artystycznym inspirowanym filmem „Polonia Restituta”. Seanse odbędą się w warszawskim kinie Iluzjon oraz online w serwisie ninateka.pl.

 

Kadr z filmu „Polonia Restituta”, reż. nieznany, Polska, 1920 r.

 

Pamięć i (nie) pamięć o roku 1920. Filmy i komentarz ekspercki online

15 sierpnia o godzinie 19.00 w serwisie Ninateka (ninateka.pl), za darmo i bez reklam, zostanie premierowo udostępniony krótki reportaż filmowy „Pogrom Bolszewików” oraz zapis specjalnie przygotowanego na tę okazję eksperckiego komentarza prof. dr. hab. Andrzeja Nowaka i dr. hab. Mariusza Guzka, prof UKW pt. „Pamięć i (nie) pamięć o roku 1920 w polskiej kulturze”. Pretekstem do dyskusji będą filmowe wizerunki wydarzeń z tamtego okresu, zachowane w materiałach archiwalnych FINA. Rozmowa będzie również refleksją nad kształtem i formami obecności tematu wojny polsko-bolszewickiej na przestrzeni całego stulecia.

Film „Pogrom Bolszewików” dotychczas istniejący w archiwum FINA jako „Wojna polsko-rosyjska”, został zidentyfikowany w 2020 roku. Jest to jedyny ocalały, niestety niekompletny materiał z produkcji filmowej Centralnego Urzędu Filmowego (CUF). Dzięki niemu, początkowo bez wielkiego entuzjazmu ze strony wojskowych, zaczęto kręcić sceny z życia żołnierzy w czasie I wojny światowej, a następnie wojny polsko-bolszewickiej. „Pogrom Bolszewików” to jeden z wielu tzw. filmów aktualnych z frontu walk. Należy jednak pamiętać, że operatorzy najczęściej nie uczestniczyli wówczas w walkach. Filmowano względnie bezpieczne przemarsze, życie codzienne żołnierzy, a sceny bitewne były najczęściej aranżowane. Filmy tego typu miały charakter informacyjny, ale też propagandowy. 

Kadr z filmu „Szaleńcy”, reż. Leonard Buczkowski, Polska, 1928 r.

Od 15 sierpnia będzie można zobaczyć w Ninatece także inne filmy, fabuły i dokumenty, pochodzące z zasobów FINA, poświęcone wydarzeniom z początku XX wieku: odzyskaniu przez Polskę Niepodległości, wojnie polsko-bolszewickiej oraz Bitwie Warszawskiej:

„CUD NAD WISŁĄ”, reż. Ryszard Bolesławski, Polska, 1921 r. To zrealizowany z rozmachem, składający się pierwotnie z dwóch serii, dramat patriotyczny, ilustrujący epizody wojny polsko-bolszewickiej.

„DLA CIEBIE POLSKO”, reż. Antoni Bednarczyk, Polska, 1920 r. Historia miłości dwojga młodych ludzi – Franka i Hanki. Ich uczucie zostaje wystawione na próbę przez wybuch wojny polsko-bolszewickiej. Broniąc swojej ojczyzny, zakochani pozostają wierni swoim uczuciom. Ich oddanie zostaje wynagrodzone przez los.

„SZALEŃCY”, reż. Leonard Buczkowski, Polska, 1928 r. Debiut fabularny Leonarda Buczkowskiego, który później zostanie twórcą m.in. słynnego filmu „Zakazane piosenki”. „Szaleńcy” to pierwsza filmowa superprodukcja – zrealizowana przy udziale wielu formacji wojskowych, z nowatorskimi scenami bitew, bronią z epoki i najnowszymi zdobyczami techniki.

„POLONIA RESTITUTA 1918-1920”, reż. nieznany, Polska, 1920 r. Wykonany na początku 1928 roku niemy film to kompilacja ujęć dokumentalnych zarejestrowanych w czasie walk niepodległościowych i Bitwy Warszawskiej.

„SZTANDAR WOLNOŚCI”, reż. Ryszard Ordyński, Polska, 1935 r. Cyfrowo zrekonstruowany przez FINA dokument Ryszarda Ordyńskiego przedstawia walkę o niepodległość Polski w latach 1905–1920.

Więcej

Udostępnienie komentarza oraz filmów jest częścią projektu „Pamięć filmu. Cud nad Wisłą i inne wydarzenia historyczne w filmowych zasobach FINA”. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

 

---

Niezła historia! 100-lecie Bitwy Warszawskiej w kinie Iluzjon

Na cykl  „Niezła historia” w stołecznym kinie Iluzjon złożą się trzy filmy w różny sposób ukazujące dzieje walk o niepodległość, a także wojnę polsko-bolszewicką: wydarzenia poprzedzające Bitwę Warszawską, jak i następujące po niej.

15 sierpnia o godz. 15.00 kino Iluzjon zaprezentuje „Szaleńców” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego film z 1928 roku określany mianem pierwszej polskiej superprodukcji. Tego sama dnia o godz. 19.00 na wielkim ekranie będzie można zobaczyć dwa dokumenty, filmową kronikę wydarzeń, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości oraz ukształtowania jej granic po latach zaborów: „Polonia Restituta 1918-1920” oraz bogaty w materiały archiwalne „Sztandar wolności” ukazujący postać i drogę życia Józefa Piłsudskiego. Wszystkie filmy zostały zrekonstruowane przez FINA w ostatnich latach. 

Bilety na seanse w specjalnej cenie 10 zł.

Więcej

 

---

„Wojna światów 1920″ − wirtualny pomnik bohaterów 1920 roku w portalu biogramy.pl

Redakcja wydawanego przez FINA portalu biogramy.pl przygotowała specjalne opracowanie, które umożliwia łatwy dostęp do materiałów związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, heroicznej walki z najeźdźcami i odbudowy kraju po przeszło stuletnim okresie zaborów. „Wojna światów 1920” zawiera linki do wybranych miejsc w serwisie, które z kolei prowadzą do tysięcy podstron związanych z wydarzeniami z 1920 roku. W portalu znaleźć można teksty, materiały wideo, audycje, ciekawostki, a przede wszystkim zdjęcia, które bohaterów walk o niepodległość pokazują zarówno w oficjalnych, jak i prywatnych sytuacjach.

Więcej

Dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGLA na lata 2017-2020.

---

„1920/2020. Archiwum Ożywione”

Narodowe Archiwum Cyfrowe zaproponowało trójce uznanych, współczesnych twórców realizację dzieł artystycznych w oparciu o archiwalne fotografie, nagrania i filmy ze swojego zasobu.

Każdy z artystów „ożywił” inny archiwalny materiał dotyczący wojny polsko-bolszewickiej i Bitwy Warszawskiej i przetworzył go w innej formie. Karolinę Bregułę zainspirowały plansze tekstowe z niemego filmu „Polonia Restituta 1918-1920” z 1928 roku, zrekonstruowanego cyfrowo w ramach wspólnego projektu Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego i NAC, a od 2018 roku znajdującego się na Polskiej Liście Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata. Frazy z plansz, poetycko opisujących polską drogę do niepodległości, znalazły się w inskrypcji zawartej w obiekcie upamiętniającym rolę kobiet w historycznych wydarzeniach, który pojawi się na wzniesieniu „Olimp” na Kamionkowskich Błoniach Elekcyjnych.

Inauguracji pracy Karoliny Breguły w dniu 15 sierpnia będzie towarzyszyć spacer z dr Anną Nowakowską-Wierzchoś z Instytutu Historii PAN po Kamionkowskich Błoniach Elekcyjnych szlakiem Ochotniczej Legii Kobiet. FINA jest partnerem projektu Karoliny Breguły. 

Więcej

 

---

Portal Bitwy Warszawskiej – serwis bitwa1920.gov.pl 

We współpracy z FINA powstał wyjątkowy serwis internetowy poświęcony Bitwie Warszawskiej 1920 roku. Przygotowany przez zespół PolskieRadio.pl oraz Biura Programu „Niepodległa” w formie nowoczesnej encyklopedii multimedialnej portal nie tylko opowiada o wojnie polsko-bolszewickiej, ale przede wszystkim pokazuje życie Polaków, istotne wydarzenia, fakty i postaci.

 

---

Wystawa „Fotorelacje. Wojna 1920” w Muzeum Narodowym w Warszawie

Od 12 sierpnia do 15 listopada w Muzeum Narodowym w Warszawie będzie można obejrzeć wystawę zdjęć dokumentujących wojnę polsko-bolszewicką. Istotnym elementem ekspozycji będą fragmenty filmów z lat 20. XX wieku, w tym niedawno odrestaurowany, długometrażowy dokument „Polonia Restituta 1918 – 1920” (1928) pochodzący ze zbiorów FINA. 

Więcej

 

Dofinansowano ze środków MKiDN w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022.

 

 

 

Kontakt dla mediów:

e: eliza.lukomska@fina.gov.pl

m: 694 437 458