FILMOTEKA NARODOWA NA 72. KONGRESIE FIAF I IL CINEMA RITROVATO
Dodano: 06.07.2016

Co roku przedstawiciele Filmoteki uczestniczą w obradach i dyskusjach poświęconych ochronie i upowszechnianiu dziedzictwa filmowego w ramach Kongresu Międzynarodowej Federacji Archiwów Filmowych (FIAF). Gospodarzami tegorocznego 72. Kongresu była bolońska Filmoteka – Cineteca di Bologna – i miasto Bolonia – Comune di Bologna.

Nowe życie dawnych filmów

Przez kilka dni naukowcy, krytycy filmowi, teoretycy i praktycy specjalizujący się w dziedzinie archiwizacji, digitalizacji i rekonstrukcji, a także miłośnicy kina z całego świata, mieli okazję uczestniczyć w panelach dyskusyjnych z udziałem ekspertów. Podnoszono problemy nowego życia dawnych filmów i przyszłości ich konserwacji, ochrony i dostępu do kolekcji. Sporo miejsca poświęcono technologii filmowej w dobie jej transformacji (Nicola Mazzanti, Cinémathèque Royale de Belgique) i dylematom etyczno-estetycznym z tym związanym (Gian Luca Farinelli, Cineteca di Bologna). Poruszano również problem architektury służącej ochronie analogowego zbioru (Nikolaus Wostry, Filmarchiv Austria), a także odrestaurowanym i zaadaptowanym na potrzeby kina budynkom oraz ich publiczności. Omówiony został przypadek kina Les Fauvettes, prowadzonego przez Pathé, oraz odrestaurowanych kin, którym dano nowe życie, m.in. Metro Kinokulturhaus w Wiedniu

Wydarzenia specjalne

Wydarzeniem specjalnym była sesja The Reel Thing, zorganizowana we współpracy z AMIA (The Association of Moving Image Archivists), poświęcona badaniu, ochronie i restauracji cyfrowej filmów. Poruszono aktualne tematy etyki konserwatorskiej, m.in. dylematy badawcze na polu ingerencji w dzieło filmowe.

Sesja zgromadziła specjalistów w dziedzinie konserwacji, restauracji i ochrony zbiorów filmowych. Zaprezentowano projekty badawcze prowadzone m.in. w Academy Film Archive, Imperial War Museum i Deutsche Kinemathek. Tematem wystąpień była problematyka prędkości wyświetlania filmów dawniej i dziś, badania nad kolorem i cyfrowym odwzorowaniem barw, a nawet budowa autorskiego skanera.

W tym ważnym dla kina momencie technologicznych przemian Kongres FIAF w Bolonii stał się niepowtarzalną okazją do badań nad odrodzeniem klasycznego kina. Dyskutowano również o problemie obawy przed utratą fizycznego medium i trosce archiwów o przetrwanie kultury filmowej.

30. edycja festiwalu filmowego Il Cinema Ritrovato

W Bolonii w dniach 25 czerwca – 2 lipca 2016 roku odbyła się również 30. edycja festiwalu filmowego Il Cinema Ritrovato, poświęconego odkrywaniu na nowo rzadkich i mało znanych filmów, ze szczególnym uwzględnieniem początków kinematografii i okresu kina niemego. Festiwal organizowany każdego lata przez włoską Cineteca di Bologna jest jednym z największych na świecie festiwali filmów odrestaurowanych cyfrowo. Z okazji trzydziestolecia środowisko archiwistów i miłośników kina miało okazję spotkać się również na Kongresie FIAF. W ramach wspólnego wydarzenia Cineteca di Bologna podzieliła się osiągnięciami i przyszłymi wyzwaniami ze społecznością FIAF.

Il Cinema Ritrovato jest festiwalem archiwów filmowych, dlatego koncentruje się na wyzwaniach i prezentacji osiągnięć instytucji chroniących dziedzictwo kinematografii. Połączenie wymiaru technicznego i teoretycznego pozwoliło w pogłębionej perspektywie zapoznać się zarówno z nieznanymi dziełami filmowymi, jak i retrospektywami wielkich mistrzów kina.

Restauracja filmów, jako temat Kongresu FIAF i festiwalu, stanowiła idealny kontekst do pokazania nowych realizacji i badań prowadzonych przez międzynarodowych ekspertów. Sukces frekwencyjny festiwalu i wydawnictw prezentujących odrestaurowane filmy potwierdza wielkie osiągnięcia archiwów światowych na tym polu.

W programie festiwalu znalazły się liczne filmy będące owocem projektów restauratorskich prowadzonych przez światowe archiwa filmowe. Miłośnicy kina mieli okazję od rana do późnych godzin nocnych oglądać znane i nieznane klasyczne filmy – zarówno ery niemej (z muzyką na żywo), jak i ery dźwiękowej. Kilkaset tytułów w najwyższej rozdzielczości pokazywano w pięciu nowoczesnych kinach oraz w dwóch kinach plenerowych. Każdy festiwalowy dzień kończyły pokazy plenerowe na Piazza Maggiore, gdzie w zabytkowej scenerii ponad 3 000 (a na niektórych pokazach nawet 7 000) osób mogło obejrzeć filmowe arcydzieła z muzyką na żywo, skomponowaną m.in. przez Lorenzo Agnifilego, Franka Bockiusa, Johna Sweeneya czy Antonia Coppolę.

Filmy animowane ze Studia Se-Ma-For

Filmoteka Narodowa zaprezentowała nowo odrestaurowane cyfrowo filmy animowane dla dzieci z lat 50. i 60. wyprodukowane w Studiu Małych Form Filmowych Se-Ma-For. W programie znalazło się sześć filmów: „Baśń o korsarzu Palemonie” (reż. J. Kotowski, 1959), „Dwa Michały” (reż. J. Hartwig, 1958), „Uwaga diabeł” (reż. Z. Wasilewski, 1959), „Przygody Rycerza Szaławiły” (reż. E. Sturlis, 1956), „Koziołki na wieży” (reż. J. Hartwig, 1964) i „O Janku, co psom szył buty” (reż. L. Hornicka, 1961).

Filmoteka Narodowa jest członkiem Międzynarodowej Federacji Archiwów Filmowych (FIAF) od 1955 roku, czyli od początku swojego istnienia.

 

Nowe życie dawnych filmów – sympozjum FIAF
fot. Lorenzo Burlando

więcej zdjęć